 |
 |
 |
ჯვართამაღლება
ჯვართამაღლების დღესასწაული სომეხთა ეკლესიის ხუთ ძირითად დღესასწაულთაგან უკანასკნელია. ის ჯვრისადმი მიძღვნილ დღესასწაულთაგან ყველაზე მნიშვნელოვანია, რადგან ეძღვნება ტყვეობიდან ჯვრის დაბრუნებისა და დიდების ხსენებას. სომხურ ეკლესიაში ჯვართამაღლებას ზეიმობენ 11 და 17 სექტემბერს შორის პერიოდში კვირა დღეს. «სურბ ხაჩი“ აღნიშნავს 14-წლიანი ტყვეობის შემდეგ მის დაბრუნებას სპარსეთიდან იერუსალიმში. იმპერატორ ფოკას ზეობისას სპარსეთის მეფემ, ხოსრო II-მ დაამარცხა ბიზანტიელთა მხედრობა, დაარბია იერუსალიმი, გაიტანა უფლის ცხოველმყოფელი ჯვარი და წმინდა პატრიარქი ზაქარიაც ტყვედ ჩაიგდო. სიწმინდე 14 წელი იმოყოფებოდა სპარსეთში და მხოლოდ მას შემდეგ გადმოეცათ ქრისტიანებს, როდესაც იმპერატორმა ჰერაკლემ, ღვთის შეწევნით, დაამარცხა ხოსრო და საზავო ხელშეკრულება დადო მის ძესთან - სიროესთან. ცხოველმყოფელი ძელი დიდი ზეიმით შემოაბრძანეს იერუსალიმში. იმპერატორი ჰერაკლე სამეფო გვირგვინითა და პორფირით შემკული მიაბრძანებდა სიწმინდეს აღდგომის ტაძრისკენ. მას გვერდით პატრიარქი ზაქარია მიჰყვებოდა. ბჭეებთან, რომელიც უნდა გაევლოთ გოლგოთაზე ამსვლელებს, მეფე უეცრად შედგა და გზის გაგრძელებას ვერ ახერხებდა. წმიდა ზაქარიამ აუხსნა: ეს - უფლის ანგელოზი გეღობება წინ, რადგან მან, ვინც კაცობრიობის გამოსასყიდად აზიდა ჯვარი გოლგოთაზე, ეს გზა სიმდაბლით გაიარაო. მაშინ ჰერაკლემ მოისხნა გვირგვინი, სამეფო მანტიაც განიმოსა და უბრალო ტანსაცმლით დაუბრკოლებლად შეაბრძანა სიწმინდე ტაძარში. როგორც ისტორიული მოწმობა, უნდა აღინიშნოს, რომ სომეხ ხალხსაც აქვს თავისი წვლილი ჯვრის გათავისუფლების საქმეში. იმპერატორს დახმარება აღმოუჩინა ბერძნული ნაწილის სომხურმა ჯარმაც - მჟეჟ გნუნის ხელმძღვანელობით. იმპერატორი ჰერაკლე სამი დღე ლოცულობდა, მეოთხე დღეს მას ხილვა გამოეცხადა, რომ უნდა გაემარჯვა. მართლაც, ახალ ბრძოლაში ის იმარჯვებს და ათავისუფლებს უფლის ცხოველმყოფელ ჯვარს. ჯვარს სპარსეთიდან გადმოაბრძანებენ სომხეთის ქალაქ კარინში, ამიტომაც სომხეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთი მთების მაღალ მწვერვალს ცხოველმყოფელი “ხაჩაფაიტი” (ჯვარი-ძელი) ეწოდება. სპარსელები ცდილობენ ჯვრის დაბრუნებას, მაგრამ სომხები მათ აიძულებენ უკან დახევას და როდესაც ბრუნდებიან, ხედავენ, რომ იქ, სადაც ჯვარი იდგა, ანკარა წყარო მოედინება. წმინდა ჯვარი კარინიდან კონსტანტინეპოლში გადააქვთ, შემდეგ - იერუსალიმში. სიტყვა „ხაჩვერაც“ ჯვრის ამაღლებას ნიშნავს. ხაჩვერაცს აქვს ქრისტეს ეკლესიის დაუმარცხებლობის საიდუმლო. ხალხი ჯვართამაღლებაზე უამრავ ადგილს მოილოცავს. ზოგიერთ დასახლებაში ხალხი თავისი ხელით ამზადებს ჯვრებს, რთავს ფერადი ყვავილებით, განსაკუთრებით რეჰანით. ხალხს რეჰანი ჯვრის ყვავილად მიაჩნია. აღნიშნის თარიღი14.09.2008 |